Οστεοπόρωση είναι η κατάσταση του σκελετού που χαρακτηρίζεται από μείωση της οστικής πυκνότητας με αποτέλεσμα τον αυξημένο κίνδυνο για κατάγματα των οστών ακόμα και σε κακώσεις χαμηλής βίας, όπως η πτώση μέσα στο σπίτι. Τα τελευταία χρόνια πλήθος νέων γνώσεων ήρθαν στο φως που άλλαξαν τις διαγνωστικές και θεραπευτικές μας δυνατότητες για τις μεταβολικές παθήσεις των οστών και κυρίως την οστοπόρωση.

Η οστεοπόρωση μπορεί να διακριθεί σε πρωτοπαθή που είναι αγνώστου αιτιολογίας και σε δευτεροπαθή όπου υπάρχει κάποιο γενεσιουργό αίτιο, όπως η μακροχρόνια λήψη κορτικοειδών.

Η πρωτοπαθής εμφανίζεται είτε ως μετεμμηνοπαυσιακή σε γυναίκες ηλικίας 50-65 ετών μετά την εμμηνόπαυση, είτε ως γεροντική  σε ηλικίες μεγαλύτερες των 65 ετών.

Στη  δευτεροπαθή οστεοπόρωση ενοχοποιείται κάποιο αίτιο όπως:

1. Φάρμακα : κορτιζόνη, αντισυλληπτικά, θυροξίνη κι άλλα
   
2. Ενδοκρινικά νοσήματα : Υπερθυροειδισμός, Σακχαρώδης Διαβήτης, Υπερπαραθυρεοειδισμός, Σύνδρομο Cushing
   
3. Γαστρεντερικά νοσήματα : Κοιλιοκάκη, Νόσος του Chrohn
   
4. Συστηματικά Νοσήματα: Ρευματοειδής Αρθρίτιδα, Πολλαπλούν Μυέλωμα, Χρόνια Νεφρική νόσος
5. Τοπική οστεοπόρωση: Παροδική οστεοπόρωση του Ισχίου, Αλγοδυστροφία του Sudeck, Οστεοπόρωση από ακινητοποίηση - γύψος, κατάκλιση

Χρέος του σύγχρονου Ορθοπεδικού είναι όχι μόνο η ανίχνευση της Οστεοπόρωσης, πρωτοπαθούς ή δευτεροπαθούς, αλλά η διάγνωση των γυναικών σε "κίνδυνο" με εκτίμηση του καταγματικού κινδύνου (FRAX). 

Στη διάγνωση σημαντικό ρόλο παίζει το ατομικό ιστορικό και κυρίως πληροφορίες που αφορούν την ηλικία, την εμμηνόπαυση, τις διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα, την άσκηση, το ιστορικό κατάγματος, τη λήψη φαρμάκων καθώς και την ύπαρξη παθήσεων που προδιαθέτουν στην εμφάνιση οστεοπόρωσης. Στη συνέχεια εξετάσεις αίματος και ούρων θα αποκλείσουν ή θα διαγνώσουν την ύπαρξη κάποιας υποκείμενης νόσου που προδιαθέτει στην οστεοπόρωση ώστε να αντιμετωπιστεί πρώτα το γενεσιουργό αίτιο. 

Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας είναι απαραίτητη για την εκτίμηση του βαθμού της οστοπόρωσης και στην παρακολούθηση της θεραπείας. Η συχνότερα χρησιμοποιούμενη μέθοδος είναι η απορροφησιομέτρηση διπλής δέσμης ακτινών x (DΕXA), με υπολογισμό της οστικής πυκνότητας στη σπονδυλική στήλη και στο ισχίο. Ένδειξη οστικής πυκνομετρίας αποτελεί:

1. Γυναίκες άνω των 65 και Άνδρες άνω των 70 ετών
   
2. Μετεμηννοπαυσιακές γυναίκες και με παράγοντες κινδύνου
   
3. Οστεοπορωτικό Κάταγμα
   
4. Πάθηση ή Φαρμακευτική Αγωγή που προδιαθέτει σε οστεοπόρωση
   
5. Ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία και απαιτείται έλεγχος θεραπευτικού αποτελέσματος
   

Η θεραπεία στόχο έχει :

1. Την αύξηση της πυκνότητας του οστού, που ελέγχεται με την οστική πυκνομετρία
   
2. Την ανακούφιση από τον πόνο που προκαλούν τα μικροκατάγματα στην σπονδυλική στήλη, με αποτέλεσμα την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης και την εμφάνιση κύφωσης
   
3. Την πρόληψη της εμφάνισης νέων καταγμάτων
   

Η θεραπεία περιλαμβάνει την άσκηση, την προσκόληση σε δίαιτα πλούσια σε ασβέστιο και κυρίως την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Το ασβέστιο, η βιταμίνη D, τα οιστρογόνα, τα διφωσφονικά, η τεριπαρατίδη, το στρόντιο και τελευταία η δενοσουμάμπη, χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο στη θεραπεία τη ς οστεοπόρωσης και στην ελάττωση του καταγματικού κινδύνου. Ανάλογα με τη μορφή της οστεοπόρωσης, την εκτίμηση του καταγματικού κινδύνου και λοιπά χαρακτηριστικά του ασθενούς, ο ιατρός θα προτείνει την καταλληλότερη θεραπεία έχοντας υπόψιν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του θεραπευτικού σχήματος αλλά και τη δυνατότητα συμμόρφωσης του ασθενούς με αυτό το σχήμα.